Maroko Zabytki

Ajt Bin Haddu (arab. آيت بن حدو, fr. Aït-Ben-Haddou) – ufortyfikowana osada (ksar) w południowym Maroku, wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Osada położona jest na zboczu wzgórza nad porośniętymi palmowym gajem brzegami rzeki Warzazat.

Nie wiadomo, kiedy dokładnie powstała osada, chociaż musiała już istnieć w XVI wieku. Ze względu na swoje położenie między Marrakeszem a Warzazatem miała w przeszłości duże znaczenie jako miasto handlowe na trasie karawan. Osada podupadła, kiedy otwarły się szlaki wzdłuż wybrzeży Afryki Zachodniej. Ostateczny kres świetności Ajt Bin Haddu położyli Francuzi, budując nowoczesną drogę przez przełęcz Tiszka. Większość ludzi mieszka dzisiaj poza terenem fortyfikacji, jednak kilka rodzin wciąż zamieszkuje kazby.

Ze względu na warunki pustynne (piaski, susza, ograniczony dostęp do wody) nie ma tam odpowiednich warunków do rozwoju życia. Gęstość zaludnienia jest niska (około jedna osoba na km²). Mieszkańcy Sahary to głównie nomadowie. Najbardziej liczne to pasterskie plemię Tuaregów. Przemierzają oni, wraz ze swoimi stadami kóz, owiec i wielbłądów, rozlegle obrzeża pustyni w poszukiwaniu pastwisk oraz wody. Prowadzą również handel wymienny z mieszkańcami oaz. Tradycyjnie wędrowcy dostarczali mleko, mięso i juczne zwierzęta w zamian za zboże, daktyle, kawę, sól, broń i amunicję. Jednak cywilizacja dotarła także i na Saharę, zmieniając życie jej mieszkańców. Wędrówki Tuaregów zostały znacznie ograniczone. Tam gdzie były szlaki ich karawan teraz jeżdżą ciężarówki przewożące rozmaite surowce i towary. Karawany poruszają się za pomocą jucznych zwierząt (wielbłądy, muły, osły itp.). Były znane już w starożytności, a w średniowieczu stanowiły niemal jedyny sposób podróżowania po Azji Środkowej i Afryce Północnej. Utarte szlaki karawanowe są używane do dziś.

Sabcha Tah (fr. Sebkha Tah) – depresja, najniższy punkt Maroka o wysokości 55 m p.p.m. Znajduje się w południowej części kraju przy granicy z Saharą Zachodnią. W obszarze depresji położone jest miasto Tarfaja.

Kilometr na południowy wschód od miasta leży nouvelle medina, znana też jako Quartier Habous. Została wzniesiona przez Francuzów w latach 30. XX w. Francuscy architekci próbowali połączyć najlepsze cechy tradycyjnej architektury marokańskiej z nowoczesną techniką i udogodnieniami. W rezultacie powstała wyidealizowana francuska wersja typowej marokańskiej medyny, oryginalna i zarazem atrakcyjna. Łowców pamiątek usatysfakcjonuje duża liczba znajdujących się tutaj bazarów i sklepów z wyrobami rękodzielniczymi. Przy bulwarze ciągnącym się na północ od nouvelle mediny stoi pałac królewski (niedostępny dla zwiedzających). Na południe od pałacu widać Mahakma du Pasha – budynki sądu, które czasami w godzinach porannych są otwarte dla zwiedzających.

Choć większość turystów chętniej wybiera się do Fezu i Marrakeszu, w planach podróży koniecznie trzeba uwzględnić również Meknes (arab. Miknás, franc. Meknes), gdzie warto się zatrzymać nawet na kilka dni. Zabytkowe, nieduże i spokojne miasto jest nazywane “Wersalem Maroka”.

Otaczają go żyzne równiny zapewniające obfitość zboża, oliwek, wina i cytrusów. Blisko stąd do ruin rzymskiego Volubilis i do Mulaj Idris, świętego miejsca, w którym pogrzebano założyciela pierwszej cesarskiej dynastii.

Meknes liczy sobie już tysiąc lat. W X w. osiedliło się w okolicy berberyjskie plemię Meknasa (stąd nazwa). Czasy rozwoju miasta przypadły na okres panowania Almohadów i Merynidów, kiedy rozbudowano medynę i wzniesiono mury obronne. Upadek dynastii przerwał na dwa stulecia okres prosperity.

Dopiero Mulaj Ismail, który doszedł do władzy w 1672 r. (po śmierci brata, założyciela dynastii Alawitów, Mulaj ar-Raszida), wydobył Meknes z mroku zapomnienia. Ustanowił w mieście swoją stolicę, rozpoczął budowę olbrzymiego kompleksu pałacowego (nigdy nieukończonego) oraz imponujących, 25-kilometrowej długości murów obronnych z monumentalnymi bramami.

Śmierć władcy w 1727 r. była ciosem dla miasta, a kiedy Meknes poważnie ucierpiało od trzęsienia ziemi w 1755 r. wnuk Mulaj Ismaila, Mohammed III (1757–1790), przeniósł stolicę do Marrakeszu. Dopiero kilkadziesiąt lat temu, wraz z rozwojem ruchu turystycznego, przystąpiono do restauracji miasta.

Starą medynę i wybudowaną przez Francuzów ville nouvelle (nowe miasto) rozdziela wadi Bu Fekran. Koryto rzeki (zazwyczaj suche) wyznacza również granice administracyjne. W południowej części medyny jest mauzoleum Mulaj Ismaila oraz rezydencja monarchów.

Dworce – kolejowy i autobusów CTM – jak również większość biur i banków, działa na terenie ville nouvelle. Tam również umiejscowiono droższe hotele i większość dobrych restauracji. Przystanki prywatnych linii autobusowych i główny postój grands taxis jest w zachodniej części medyny. Także tanie hotele, kemping oraz zabytkowe obiekty skupiają się w obrębie starej części miasta. Z jednej dzielnicy do drugiej idzie się spacerem około 20 minut; kursują też regularnie miejscowe autobusy i taksówki, zwykle, niestety, przepełnione.

Rabat  (arab. الرباط; [Ar-Ribat]), miasto i stolica Maroka, położone na zachodzie kraju nad Oceanem Atlantyckim przy ujściu rzeki Bu Raghragh.

Liczba mieszkańców: ok. 1,6 mln. Zespół miejski Rabat-Salé 1,742 mln mieszkańców.

Duży ośrodek przemysłowy (chemiczny, metalowy, spożywczy, skórzany, odzieżowy) i rzemieślniczy (dywany, biżuteria, ceramika). Rabat jest także ważnym centrum turystyki.

W mieście znajduje się ważny port morski i węzeł komunikacyjny z międzynarodowym portem lotniczym.

Założone przez w roku 1150 przez sułtana Abd Al-Mumina z dynastii Almohadów, w pobliżu wcześniejszej rzymskiej osady Sala Colonia. Było to ufortyfikowane obozowisko dla wypadów wojennych na Półwysep Iberyjski. Od początku XVII wieku osiedlanie się muzułmanów wypędzanych przez chrześcijańskich władców z terenów Półwyspu Iberyjskiego. Przez stulecia centrum piractwa w zachodniej części Morza Śródziemnego. W roku 1911 okupacja francuska. Od 1912 roku miasto stało się stolicą Maroka, kolonii francuskiej. Po uzyskaniu niepodległości w 1956 roku Rabat został stolicą niepodległego państwa.